Sosyal bilimler genel olarak, insanın anlam dünyasıyla ilgilidir ve bu dünyayla ilgili unsurlar dolayısıyla çeşitli dallara ayrılırlar. Dil ve edebiyatın bu dallar arasında merkezi bir önemi vardır.

Türk Dili ve Edebiyatı, Türk dilinin ve edebiyatının; geçmişten günümüze, bütün özellikleri ve unsurlarıyla birlikte incelenmesi amacı dolayısıyla teşekkül etmiş bir bilimdir ve bilimlerin bütün olarak bir yer aldığı eğitim ve öğretim kurumları olan üniversitelerde, bu ismi taşıyan bölümlerde temsil edilmekte ve öğretilmektedir.

Türk Dili ve Edebiyatı bilimi ve bu bilimin temsil edildiği Türk Dili ve Edebiyatı bölümünün, diğer dil ve edebiyat bölümleri arasında ayrı bir önemi vardır. Bu önem her şeyden önce Türkçenin ve Türk edebiyatının özelliğinden kaynaklanmaktadır. Türk dili herhangi bir dil değildir; dünyanın en eski dilleri arasında yer aldığı gibi, aynı zamanda dünyadaki en yaygın dillerden biridir. Ayrıca büyük bir medeniyetin dilidir.

Türk edebiyatı da buna bağlı olarak uzun bir geçmişi olan, sadece Türk milleti için değil, bütün insanlık için önemli olan pek çok edibin ve edebi eserin bünyesinde yer aldığı büyük bir edebiyattır. Bu itibarla sadece Türkiye’de değil, çeşitli ülkelerdeki birçok üniversitede Türk Dili ve Edebiyatı bölümleri bulunmaktadır. Türk dili ve edebiyatının, kendi dil ve edebiyatımızı konu edinmesi bakımından Türk milleti olarak bizim için özel bir önemi olan bir bilim olduğunu ayrıca belirtmek gerekir.

Türk Dili ve Edebiyatı bölümü, kendi içinde önce iki anabilim dalına ayrılır: Türk Dili ve Türk Edebiyatı. Bu ana bilim dallarının da alt dalları vardır. Türk dili ana bilim dalı; Eski Türk Dili ve Yeni Türk Dili olmak üzere iki; Türk Edebiyatı anabilim dalı ise Eski Türk Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı ve Halk Edebiyatı olmak üzere üç anabilim dalını içermektedir. Bütün bu anabilim dallarında, bugüne kadar ulaşılmış olan bilgi birikimi; bölüm bünyesinde; lisan eğitimi sırasında, Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Türk Edebiyatına Giriş, Tanzimat Dönemi Edebiyatı vb. çeşitli ana dersler ve seçmeli dersler dolayısıyla öğrenciye aktarılır.

Amaç Türk dilinin ve edebiyatının; tarihi, yapısı ve bütün önemli eserleriyle birlikte, uzmanlık seviyesinde öğretilmesidir. Bunun mümkün olabilmesi için öğrencilere Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler; Göktürk, Uygur ve eski Türk alfabesi öğretilmekte; bu alfabelerde yazılmış metinler, orijinal haliyle okutulmaktadır. Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olanlar böylece bilim uzmanı ünvanını almaya hak kazanırlar ve bu ünvan, öğrenimlerini başarıyla tamamlamalarının ardından öğrencilere verilen lisans diplomasında da belirtilir.

Türk dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olanlar, uzmanlıkları dolayısıyla birçok sahada hizmet ifa edebilirler. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda ve özel okullarda, dershanelerde Türkçe öğretmeni, Edebiyat öğretmeni olarak çalışmaları mümkün olduğu gibi, Türk dili ve edebiyatı uzmanlığına gerek duyulan basın-yayın, görsel medya, arşiv ve kütüphanecilik gibi alanlarda da çalışabilirler.

Türk dili ve edebiyatı bölümünde bir sanatın bilimi söz konusu edilmektedir; sanatın bizatihi kendisi değil! Bölümün amacı, sanatçı değil; uzman veya bilim adamı yetiştirmektir. Fakat Türk Dili ve Edebiyatı öğreniminin, sanatçı olmak, şair veya romancı olmak isteyen kişilerin hedeflerine ulaşmasına önemli katkılar sağladığı da bir gerçektir. Reşat Nuri Güntekin, Ahmet Hamdi Tanpınar, Mustafa Kutlu gibi birçok önemli yazarımızın, Türk Dili ve edebiyatı bölümü mezunu olması, bir tesadüf değil, bu gerçeğin bir göstergesidir.

Bölümümüz, teşekkül süreci devam eden ve yakın bir gelecekte tamamlanacak olan eğitim-öğretim kadrosu ile yukarıda açıklanan kapsam ve amaç doğrultusunda faaliyet göstermeyi; öğrencilerin Türk Dili ve Edebiyatı sahasında nitelikli, seçkin bir öğrenim görebilmeleri için gerekli her türlü çabayı, büyük bir azimle yerine getirmeyi taahhüt etmektedir.